22 Fyring, allsidig bruksbåt frå Engdal

GBM	JBG	Frå	Storleik	Byggjar
22	325	Halsa, tidlegare Aure, no Heim kommune	Fyring	x

Utstillingstekst

Originaltekst

Dette er ein storvoren fyring og som har vore nytta som allsidig bruksbåt frå ein av Engdals-gardane (Halsa, tidlegare Aure, no Heim kommune). Det er spor etter sildefiske med garn. Båten har hatt drigler som har stått i jarnbeslag. Det kan tyde på at båten også har vore nytta på vinterfiske som kastarbåt etter skrei, men det kan også ha vore fiska med line. Båten er gjeven til museet av Pål Enge, Engdal.

Hovudmål

Mål	Båtalen	Metrisk	Kommentar
$l$	knapt 11 alen	604 cm	Dette er fullrømt fyring (ein av dei fåe).
$L$	14 alen	770 cm	$604 \times \frac{5}{4} = 755$ . L er ¼ (15 cm) lengre enn $\frac{5}{4}$ av $l$ . Båten er tydeleg tverrare i stemninga enn ein færing og litt tverrar enn trerøring ane.
$b$	1 alen, ¾ tomme	57 cm	$l : 10 = 60.5 c m$ . Botn er knept inn ein tomme i høve rein brøk. Det er også vanleg på fyringar.
$B$	3 ¼ alen, 2 tommar	185 cm	$L : 4 = 192 c m$ Båten er knept litt inn på breidda i høve rein brøk frå færing. Det er vanleg på fyringar.
$r$	1 ½ alen, 4 tommar	94.5 cm	$2 \times r = 189 c m$ . $L : 8 = 96.25$ . Det er knept inn ¾ tomme også på rónnet.
$s$	1 alen	55 cm	Det er 2 tommar under botnmålet og såleis proporsjonalt i høve tilsvarande på ein færing.
Atterskott	2 alen, 3 tommar	118 cm	$604 : 5 = 121$ . Vi er på tommen nære 1/5 $l$
Sprang	3 ¼ tomme	9 cm	Det er under 1/10 av ronnet. Ronn og sprang til saman gjer at B automatisk kjem under ¼ $L$ . Med lite sprang blir båten meir jambrei enn vanleg. Har det med førsle å gjera?

Sjå Forklaring av mål

Fleire mål

Mål	Båtalen	Metrisk
Romlengdene: hammelromet	31 tommar	86 cm
Romlengdene: sigleromet	33 ½ tomme	92 cm
Romlengdene: andøveromet	31 ½ tomme	87 cm
Romlengdene: haus	30 tommar	82.5 cm

Romma slingrar kring 32 tommar. Romlengdene varierer ein heil del. At sigleromet er stort kan ha med behov for å føre last å gjera. Det høver i hop med breidda attover. Variasjonane elles kan ha å gjera med eit fast mannskap, at kvar har eit tilpassa rom.

Sjå Fig X – Båtrom (Forklaring av ulike typar).

Dette er fullrømt fyring. Det er ikkje mykje for å få til lett båt. Denne båten er med andre ord eit stykke på veg som ein skalakopi av ein normal færing. Det er krømpa inn litt i høve reine normalmål, men temmeleg forsiktig. Båten ter seg såleis som ein stor fyring. Dei fleste fyringane er med hoinn og mellom 10 og 11 alen på stamnskjerv.