Mellomtype – alternativ til lystring

GBM	JBG	Frå	Storleik	Byggjar
52	321	Hamnes	x	x

Utstillingstekst

Originaltekst

Denne båten kjem frå Hamnes og han er bygd som ein kombinasjon av tradisjonar frå Nordmøre og frå Hardanger. Slike båtar vart bygde på Hamnes. Det har samanheng med fartybygging og skipsinspektør John Børve (1851–1933. Han teikna mange jakter for bygging på Nordmøre. Det gjeld mellom anna dei namnspurde Svanhild og Dyrafjell.

Børve bar med seg tradisjonar frå Hardanger. Han meinte hardangerbåtar var bra båtar for Nordmøre. Båten har T-kjøl og han er breiare etter lengda enn ein geitbåt. Forma ber tydeleg preg av å vera rein fjølabåt. Båten minner såleis mykje om ein strandebarmar. Samstundes har denne båten også umiskjenneleg drag frå båtbygging lenger nord. Båten har mel (midtirom) og dertil fotstu som ein geitbåt.

Denne båten er eit tydeleg døme på påverknad utanfrå. Det er truleg typisk at desse Hamnes-båtane ikkje slo gjennom som dominerande type. Det finst fleire døme på båtar som vart bygde etter inspirasjon frå andre område. Av ein eller annan grunn var dette meir vanleg i Aure enn i andre bygder. Der er det båtar som er inspirert både nordafrå og sønnafrå, men det var berre aurgjeldingen (med vaterbord) som slo gjennom som stabil type.

Færingen frå Hamnes vart levert inn for reparasjon, men han var for dårlig til at det var botvon. Nils Røv, Surnadal er såleis gjevar.

Hovudmål

Mål	Båtalen	Metrisk	Kommentar
$l$	6 ¾ alen, 2 tommar	376 cm	Det er på kjølskjerving. Båten manglar lott.
$L$	9 ¾ alen, 3 tommar	544 cm
$b$	¾ alen, 1 tomme	44 cm	Det er som geitbåtfæring.
$B$	2 ¾ alen, 3 tommar	156 cm	$544:4=136cm$. Båten er 7 tommar breiare enn $1:3$. Det luktar inspirasjon frå så langt sør som Skagerrak.
$r$
$s$	17 tommar	46 cm	Det er 2 tommar meir enn vanleg på geitbåt.
Atterskott	1 ¾ alen, 1 tomme	98 cm	Atterskotten er lang.
Sprang

Sjå Forklaring av mål

Fleire mål

Mål	Båtalen	Metrisk	Kommentar
Romlengdene: hammelromet	1 ½ alen	83 cm
Romlengdene: mela	½ alen, 3 ½ tomme	37 cm
Romlengdene: framromet	31 tommar	86 cm

Vi ser at båten ter seg som ein mellomting mellom geitbåt og hardangerbåt. Botnbreidd, fotstøer og mel er som geitbåt. Kjøl, båtbreidd og bollen form er meir lik sørabåtar.